Suïcidepreventie

Heb je de gedachte dat het allemaal geen zin meer heeft, dat het leven niets moois meer te bieden heeft? Dit kan betekenen dat je echt wilt stoppen met het leven. Maar dat is niet altijd zo. Je kunt ook gewoon weg willen uit de moeilijk situatie waar je in zit. Of misschien wil je vooral dat anderen serieus naar je luisteren en je helpen. Je bent daarin niet alleen. Hoe moeilijk ook, praten helpt. 

Denk je aan zelfdoding? 

Bel 0800-0113. Of chat via 113.nl. Deze hulpdienst is gratis en dag en nacht beschikbaar.

Ben je in levensgevaar?

Bel dan 112. 

Veel mensen die met zelfmoordgedachten rondlopen, vinden het moeilijk om erover te praten. Terwijl juist praten vaak heel erg kan opluchten. Mensen met gedachten aan zelfmoord, willen vaak niet dood; ze willen dat de problemen en de nare gedachten stoppen.

Praten helpt

• Probeer erover te praten met iemand die je vertrouwt. Bijvoorbeeld je partner, ouders of beste vriend(in)

• Maak een afspraak bij je huisarts. Deel je gedachten, vraag advies en zoek samen naar hulp die bij je past

• Neem contact op met je hulpverlener als je die hebt. Bijvoorbeeld met je ggz behandelaar of jouw maatschappelijk werker. Dat mag altijd, ook als je hier nooit eerder over hebt gesproken

• Je kunt 24/7 gratis en anoniem terecht bij 113 Zelfmoordpreventie via 0800 - 0113 of www.113.nl

• Gebruik geen of in ieder geval zo min mogelijk alcohol of drugs. Het lijkt of alcohol en drugs je helpen te ontspannen. Maar ze maken het erger. Je kunt erdoor in een roes raken, waardoor je niet goed weet wat je doet of een beslissing neemt die niet goed voor je is.

Lotgenotencontact

Het kan fijn zijn te praten met mensen die hetzelfde meemaken. Zo hoor je hoe anderen ermee omgaan of wat hen misschien zelfs heeft geholpen. Praten over je gedachten kan een enorme opluchting zijn. Niet alleen omdat je de gedachten uitspreekt, maar ook omdat niemand je veroordeelt. In de groep vind je begrip en herkenning.

Zelf aan de slag

Ga je liever zelfstandig aan de slag met jouw zelfmoordgedachten? Dat kan. 113 biedt hiervoor een aantal mogelijkheden. Onthoud wel dat zelfhulp geen vervanging is voor professionele hulp:

• Een online zelfhulpcursus ‘Leven onder controle’. Deze cursus helpt je beter om te gaan met jouw gedachten aan zelfdoding. Het is anoniem en gratis.

• De BackUp app van 113 kan houvast geven bij zelfmoordgedachten. De app bevat verschillende tools die kunnen helpen een crisis te overbruggen of een volgende crisis te voorkomen.

• Een veiligheidsplan kan helpen wanneer je uit balans dreigt te raken of in nood bent. Door jouw veiligheidsplan te maken, ben je beter voorbereid op moeilijke situaties.

Ken jij iemand in je omgeving waar je je zorgen om maakt? Vraag of iemand misschien denkt aan zelfdoding. Dat klinkt eenvoudig maar dat hoeft niet zo te zijn. Kijk hieronder hoe je dat kunt doen.

113.nl

• Wil je advies of heb je behoefte aan een luisterend oor?

• Wat je kunt doen voor een ander

• Zorg voor jezelf

• Veelgestelde vragen

• Doe de gratis online training suïcidepreventie
  
  

Wat vraag je aan een persoon met (vermoedelijk) suïcidaal gedrag? 

In de omgang met iemand met iemand met (een vermoeden van) suïcidaal gedrag zijn twee principes cruciaal: contact maken en samenwerken met naasten. Hieronder geven patiënten zelf tips hierover:

• Hoe zie je de toekomst voor je op dit moment?

• Zie je voor jezelf nog enige toekomst? 

Misschien niet de vrolijkste vragen, maar wel belangrijke vragen om te stellen in de behandelkamer als je in gesprek bent met iemand bij wie je suïcidaal gedrag vermoedt. Het is belangrijk dat je het lijden van de persoon met suïcidaal gedrag erkent. Dat hij zich gehoord en gesteund voelt en dat er open wordt gesproken over de wens tot zelfdoding. Dit vraagt om empathie en een sfeer van vertrouwen. En: om durven doorvragen. 

Wat zijn de do's en dont's als je in gesprek gaat met iemand waarvan je weet - of vermoedt - dat hij over zelfdoding nadenkt? Patiënten geven daar zelf tips over in de generieke module Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag: 

Zeker doen

• Spreek open over de suïcidale gedachten of suïcidepoging. Durf concreet te zijn

• Wees beschikbaar, neem de tijd, wees warm en liefdevol. Ga letterlijk naast iemand zitten als dat mogelijk is

• Kom afspraken na. Vat het gesprek regelmatig samen. Stimuleer iemand zelf aantekeningen van de gesprekken en een afsprakenlijstje te maken

• Ga samen met de persoon na wat signalen zijn waaruit zou kunnen blijken dat hij weer suïcidaal wordt. Wees alert op signalen dat er mogelijk iets niet goed gaat

• Vraag of iemand wil praten of liever iets anders wil doen. Bijvoorbeeld samen een wandeling maken, muziek luisteren of juist stil zijn en niets hoeven. Bied de mogelijkheid tot mailcontact

• Wijs op andere mogelijkheden voor ondersteuning, zoals een ervaringsdeskundige of (online) zelfhulp- of lotgenotengroep

Niet doen

• Praat iemand géén schuldgevoel aan. Leef mee en laat merken dat suïcidale gedachten er mogen zijn

• Kom niet meteen met oplossingen of tips om iets te gaan doen. Bespreek eerst de problemen en het verhaal van de persoon. Eerst luisteren en dan pas over vervolgstappen nadenken

• Wacht niet af tot iemand er zelf mee komt of tot er sprake is van een crisis. Neem initiatief en blijf vragen naar suïcidale gedachten, ook in latere fasen

(Bron: Akwa GGZ)

Zo'n veertig procent van de Nederlanders die overlijdt door suïcide, was in behandeling bij de geestelijke gezondheidszorg. Dit maakt dat veel hulpverleners er in hun werk mee te maken krijgen. Mensen met gedachten aan zelfmoord willen vaak niet dood; ze willen dat de problemen en nare gedachten stoppen.

Vind je het lastig om hierover in gesprek te gaan? Er zijn verschillende cursussen om je daarbij te helpen. Kijk voor meer informatie bij de 113 Academy.

Wat kan ik doen?

• Probeer eerst het gesprek aan te gaan. Praten lucht vaak erg op

• Vind je het lastig om zelf in gesprek te gaan, schakel dan iemand uit zijn of haar omgeving in

• Indien mogelijk en van toepassing; zoek contact met een betrokken behandelaar

• Vraag hulp en ondersteuning bij het Kennisnetwerk Suïcidepreventie door te mailen naar suicidepreventie-extern@ggzbreburg.nl

• Heb je een vraag of maak je je zorgen om iemand die aan zelfdoding denkt? Dan kun je contact opnemen met de Overleg- en Advieslijn van 113 Zelfmoordpreventie. De lijn is iedere werkdag bereikbaar tussen 10.00 - 16.00 uur op 020 - 3113 888 of via overlegenadvies@113.nl

• Bel 112 bij een acute situatie

Pijn aan de zijlijn

Hoe is het om te werken met mensen die niet meer willen leven? Wat doet het met je als je cliënt overlijdt door suïcide? Hoort het bij het werk? En hoe geef je zo'n ingrijpende gebeurtenis een plekje? GGz Breburg belicht met de interviewbundel Pijn aan de zijlijn een uitermate belangrijk thema: het perspectief van de hulpverlener. 

Vanuit Intensive Home Treatment (IHT) en Angst & Stemming wordt een suïcidepreventie groepsaanbod gegeven aan cliënten die dagelijks last ervaren van suïcidale gedachten. Ook FACT (Flexibele ACT) staat in de startblokken om deze module aan te bieden. De module heet "Over leven".
Met deze module willen we cliënten helpen om weer meer controle te ervaren over hun eigen gedachten. De training bestaat uit zes bijeenkomsten die door twee hulpverleners worden geleid. Bij voorkeur sluit er ook een ervaringsdeskundige aan. Psycho-educatie en cognitieve gedragstherapeutische interventies maken deel uit van de training. De module leert de cliënt zijn/haar gedachten aan zelfdoding eerder te herkennen, erbij stil te staan om ze vervolgens te parkeren of te vervangen door iets anders zoals afleiding of ontspanning. Er wordt aandacht besteed aan het veiligheidsplan en cliënten maken een 'hoop-kit'.
Ook is er een bijeenkomst waarbij naasten worden uitgenodigd. Deze bijeenkomst wordt als zeer prettig ervaren. Samen met de cliënten en naasten wordt er gekeken naar een documentaire en stilgestaan bij de rol van de naasten, wat je als naasten kan betekenen voor de suïcidale cliënt, maar ook wat het voor naasten betekent om (deels) zorg te dragen voor hun suïcidale naasten. De groep bestaat uit maximaal acht deelnemers.

De ondersteuningsgroep is voor mensen die in hun directe omgeving een suïcidepoging hebben meegemaakt. Naastbetrokkenen van mensen die een suïcidepoging hebben gedaan vinden het dikwijls moeilijk om over de suïcidepoging te praten, begrip te vinden en gevoelens daarover te delen. De omgeving weet niet altijd goed raad hoe hiermee om te gaan, staat soms klaar met (voor)oordelen, adviezen of laat weinig van zich horen. Je kunt je hierin eenzaam of afgewezen voelen. Soms is het verdriet al (deels) verwerkt, maar is er behoefte om nog eens met anderen te praten die hetzelfde hebben meegemaakt.

Ondersteuningsgroep

De ondersteuningsgroep kan steunend zijn in het verwerkingsproces. Lees deze folder voor meer informatie.

In de ondersteuningsgroep kunnen nabestaanden ervaringen en gevoelens delen
met lotgenoten. Dit doorbreekt het isolement waardoor er ruimte ontstaat om te rouwen en (h)erkenning bij elkaar te vinden.

Ondersteuningsgroep

Lees de folder voor meer informatie.

Je kunt contact opnemen met het Kennisnetwerk Suïcidepreventie voor:

• Overleg over samenwerking op het gebied van suïcidepreventie

Dit doe je door een mail te sturen naar suicidepreventie-extern@ggzbreburg.nl.

Preventie
Voor algemene vragen over preventie, voorlichting en scholing kun je contact opnemen met: preventie@ggzbreburg.nl of bellen naar 088 - 033 41 00 (Mentaal Gezondheidscentrum).

113 Zelfmoordpreventie
Bel gratis 0800 - 0113 of kijk op www.113.nl om te chatten.