In de omgang met iemand met (een vermoeden van) suïcidaal gedrag zijn twee principes cruciaal:
-
Contact maken
-
Samenwerken met naasten.
Welke vragen stel je?
Hoe zie je de toekomst voor je op dit moment?
Zie je voor jezelf nog enige toekomst?
Misschien niet de vrolijkste vragen, maar wel belangrijke vragen om te stellen in de behandelkamer als je in gesprek bent met iemand bij wie je suïcidaal gedrag vermoedt. Het is belangrijk dat je het lijden van de persoon met suïcidaal gedrag erkent. Dat hij zich gehoord en gesteund voelt en dat er open wordt gesproken over de wens tot zelfdoding. Dit vraagt om empathie en een sfeer van vertrouwen. En: om durven doorvragen.
Wat zijn de do's en don'ts als je in gesprek gaat met iemand waarvan je weet - of vermoedt - dat hij over zelfdoding nadenkt? Patiënten geven daar zelf tips over in de generieke module Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag:
Zeker doen
-
Spreek open over de suïcidale gedachten of suïcidepoging. Durf concreet te zijn
-
Wees beschikbaar, neem de tijd, wees warm en liefdevol. Ga letterlijk naast iemand zitten als dat mogelijk is
-
Kom afspraken na. Vat het gesprek regelmatig samen. Stimuleer iemand zelf aantekeningen van de gesprekken en een afsprakenlijstje te maken
-
Ga samen met de persoon na wat signalen zijn waaruit zou kunnen blijken dat hij weer suïcidaal wordt. Wees alert op signalen dat er mogelijk iets niet goed gaat
-
Vraag of iemand wil praten of liever iets anders wil doen. Bijvoorbeeld samen een wandeling maken, muziek luisteren of juist stil zijn en niets hoeven. Bied de mogelijkheid tot mailcontact
-
Wijs op andere mogelijkheden voor ondersteuning, zoals een ervaringsdeskundige of (online) zelfhulp- of lotgenotengroep
Niet doen
-
Praat iemand géén schuldgevoel aan. Leef mee en laat merken dat suïcidale gedachten er mogen zijn
-
Kom niet meteen met oplossingen of tips om iets te gaan doen. Bespreek eerst de problemen en het verhaal van de persoon. Eerst luisteren en dan pas over vervolgstappen nadenken
-
Wacht niet af tot iemand er zelf mee komt of tot er sprake is van een crisis. Neem initiatief en blijf vragen naar suïcidale gedachten, ook in latere fasen
(Bron: Akwa GGZ)
