Wereld Suïcide Preventie Week 2025

Voor mij betekent “Ik zie je”: contact maken, luisteren zonder oordeel, aansluiten bij de ander en simpelweg present zijn. In mijn rol als hulpverlener helpt het mij het meest als ik gewoon mens kan zijn. En zo word ik zelf ook het liefst benaderd.

Ik weet niet of bankjes op zorgterreinen echt het verschil maken. Daar praten we al over mentale gezondheid. Ik zou ze liever vaker in de openbare ruimte zien. Toch kan een bankje binnen de zorg ook een andere setting bieden om in gesprek te gaan. Misschien voelen cliënten zich daar vrijer dan in een spreekkamer, al kan het ook spannend zijn dat anderen mee kunnen luisteren.

Wat voor mij cruciaal is in gesprekken over suïcide, is durven contact maken. Niet bang zijn om te vragen, en ook niet invullen voor de ander. Gewoon samen zitten kan al vertrouwen geven en verbondenheid scheppen.

Ik zie nog steeds dat er een groot taboe ligt op suïcidale gedachten. Veel mensen worstelen daar alleen mee, omdat ze bang zijn voor stigma’s of oordelen. Onze maatschappij, die zo sterk gericht is op succes, helpt daar niet echt bij. Gelukkig zie ik wel steeds meer initiatieven voor verbinding – en daar passen deze bankjes mooi in.

Wat ik graag wil benadrukken, is dat het niet alleen om cliënten en hun naasten gaat. Ook wij, als hulpverleners, voelen pijn en verdriet als iemand overlijdt. Soms blijft het gevoel dat je hebt gefaald. Binnen de crisisdienst nemen we steeds meer tijd om daar met elkaar over te praten, en gelukkig is er binnen de ggz ook meer aandacht voor gekomen. Dat helpt ons om dit zware werk vol te houden en elkaar te steunen.

Voor mij betekent “Ik zie je” dat iemand mij volle aandacht geeft. Niet alleen horen wat ik zeg, maar ook letten op mijn lichaamstaal en checken of dat klopt. Het gaat om echt luisteren én zien.

De bankjes zijn voor mij een manier om te laten zien dat je openstaat voor contact. Zeker op zorgterreinen kan dat belangrijk zijn. Daar zijn veel kwetsbare mensen die vaak behoefte hebben aan een praatje of gewoon even gezien worden. Ik voel me daar ook veiliger om in gesprek te gaan.

Wat ik merk, is dat ik me meer op mijn gemak voel bij andere kwetsbare mensen. Dan hoef je niet zoveel uit te leggen, want er is al herkenning. Het gesprek loopt vaak vanzelf, zonder dat je erover na hoeft te denken. Dat voelt vertrouwd en geeft rust.

Een bankje helpt daarbij: het nodigt uit om in contact te komen, maar geeft ook de vrijheid om op elk moment op te staan en weg te lopen. Dat maakt het minder zwaar en veiliger.

Wat ik anderen met suïcidale gedachten wil meegeven, is dit: je wilt vaak niet stoppen met leven, je wilt stoppen met het leven zoals het nu is. Probeer kleine veranderingen te maken in je dagstructuur, in je contacten, in wat je doet. Zoek steun als dat nodig is. Ik heb zelf ervaren dat een gezonde geest begint bij een zo gezond mogelijk lichaam. Ritme, activiteiten en voeding helpen echt.

"Als je kijkt zie je nog niet, maar als je ziet grijpt het je aan."
Die quote las ik jaren geleden, en sindsdien laat hij me niet meer los. Niemand ziet aan de buitenkant hoe je je werkelijk voelt, of welk masker je op hebt. Daarom raakt de zin 1K Z1E J3 me zo. Voor mij gaat het erom dat we écht naar elkaar kijken en daar ook de tijd voor nemen.

De bankjes van 113 ken ik zelf nog niet in de zorgterreinen, maar ik zou ze een prachtig gebaar vinden. Een plek van rust waar je even kunt zitten, waar je misschien een gesprek begint of alleen de woorden leest die je aan het denken zetten. Zo’n klein moment kan het verschil maken: je voelt dat je gezien wordt en dat je er niet alleen voor staat.

Praten over suïcidale gedachten vond ik op het moment zelf niet moeilijk. Ik durfde vragen te stellen en het gesprek aan te gaan. Maar achteraf kwamen de twijfels: wat had ik anders kunnen doen, wat als ik iets gemist heb? Toch ben ik blij dat die gesprekken er wáren. Ze waren waardevol, en dat is belangrijker dan we vaak beseffen.

Omdat ik zelf heb ervaren hoe zwaar mentale problemen kunnen zijn, ga ik een gesprek hierover niet uit de weg. Maar ik heb wel moeten leren dat praten oké is, dat mentale gezondheid net zo belangrijk is als fysieke. Het is geen teken van falen. Niemand hoeft het alleen te dragen.

Mijn boodschap aan andere naasten is daarom eenvoudig maar essentieel: durf te praten en te vragen, ook als je niet weet wat je moet zeggen. Oordeel niet, forceer niets, en vergeet niet dat ook jij hulp mag vragen als het je te veel wordt. Kijk écht naar de persoon achter het masker. Alleen door de stilte te doorbreken, kunnen we verschil maken.

Voor mij betekent “Ik zie je” dat iemand verder kijkt dan alleen het standaard praatje. Vaak hoor je: “Hoe gaat het?” en dan zeg je automatisch “Ja, goed”. Maar soms gaat het helemaal niet goed. Het verschil zit in of iemand dan écht doorvraagt en belangstelling toont. Dán voel ik me gezien.

Juist daarom kunnen de 1K Z1E J3-bankjes belangrijk zijn. Over suïcidale gedachten praten doe je niet zomaar; daar rust veel schaamte op. Als de stap naar een huisarts te groot voelt, of als je wordt afgewezen voor een traject, kan zo’n bankje helpen. Gewoon door er te zitten laat je zien: ik wil gezien worden.

Ik heb zelf nog geen ervaring met die bankjes. Sterker nog: dit is de eerste keer dat ik erover hoorde. Toch herken ik de behoefte eraan. Juist ’s avonds of in het weekend, als het moeilijk gaat, zou zo’n plek steun kunnen geven. Tegelijk denk ik dat de omstandigheden belangrijk zijn. Buiten, met lawaai of voorbijgangers, voelt niet altijd veilig. Voor mij zou een bankje een startpunt zijn – daarna zou ik liever binnen verder praten.

Wat ik anderen wil meegeven? Je hoeft niet meteen een oplossing te hebben. Luister. Stel vragen. Laat iemand voelen dat hij of zij serieus genomen wordt en er niet alleen voor staat. Want bij suïcidale gedachten draait het vaak om dat gevoel van uitzichtloosheid. En door er gewoon te zijn, kan je al verschil maken.